Ανανεώσιμες πηγές ενέργειες ή αλλιώς...
πως η προστασία του περιβάλλοντος γίνεται η καταστροφή του!
Οι λεγόμενες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας χαρακτηρίζονται έτσι επειδή
είναι, σε ένα τουλάχιστον ποσοστό, ανανεώσιμες, δηλαδή μπορούν να
αναπαραχθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα από την κατανάλωσή τους. Τα
ορυκτά καύσιμα δεν είναι ανανεώσιμα γιατί χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια
να δημιουργηθούν και μόνο λίγες δεκαετίες ή αιώνες για να καταναλωθούν.
Τα φωτοβολταϊκά όμως είναι γιατί δεσμεύουν την φωτεινή ενέργεια του
ήλιου που πέφτει πάνω τους εκείνη τη στιγμή και την αποδίδουν με μορφή
ηλεκτρικής ενέργειας. Επομένως είναι θετική η εγκατάσταση
φωτοβολταϊκών; Η μήπως όχι; Και εκτός από το θέμα της ανανέωσης, μήπως
πρέπει να εξεταστούν και οι υπόλοιπες περιβαλλοντικές επιδράσεις;
Όχι ότι ήμαστε αρνητικοί στις μορφές αυτές, το αντίθετο μάλιστα. Απλά χρειάζεται να ήμαστε σίγουροι ότι οι επιλογές μας δεν είναι του ποδαριού και βρεθούμε σε 10 χρόνια να χτυπάμε το κεφάλι μας στο τοίχο. Με την προσπάθεια που συντελείται αυτή τη στιγμή για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό είναι σημαντικό να εξετάσουμε τα συντρίμμια που άφησε πίσω της η «πράσινη» πολιτική και τι σκοπούς πραγματικά εξυπηρετεί.
Δυστυχώς το περιβάλλον πέρασε πάλι σε δεύτερη μοίρα. Αυτά τα ερωτήματα έμειναν αναπάντητα και η αειοφόρος ανάπτυξη έγινε πράσινη μεγέθυνση, δηλαδή νέα ευκαιρία κερδοφορίας για την έξοδο από την πρόσφατη οικονομική κρίση.
· Γιαυτό ο Θεσσαλικός κάμπος θέλουν να γεμίσει φωτοβολταϊκά ενώ είναι μια καλλιεργήσιμη έκταση όπως και οι αναδασωτέες εκτάσεις στο Πεντελικό. Τα φωτοβολταϊκά μπορούν και πρέπει να τοποθετηθούν στα τόσα ξεροβούνια που έχει η χώρα μας ή στις ταράτσες των κτηρίων. Αυτό όμως απαιτεί κεντρικό σχεδιασμό και αυτή την εποχή φυσάει ο άνεμος της φιλελευθεροποίησης.
· Δεν γίνεται να αφήνουμε τα σχέδια πόλεων να επεκτείνονται σε δήθεν «άνετες» περιοχές την στιγμή που για παράδειγμα το 90% των κατοίκων της Ανατολικής Αττικής δεν έχουν πρόσβαση σε αποχετευτικό δίκτυο.
· Είδαμε την διαφήμιση για τα βιοκαύσιμα τα τελευταία χρόνια και τελικά ποια ήταν η κατάληξη; Τα αυξημένα κέρδη από τις ενεργειακές καλλιέργιες για την παραγωγή βιοκαυσίμων οδήγησε σε περιορισμό των εκτάσεων για την παραγωγή τροφής με συνέπεια την τραγική αύξηση των διεθνών τιμών βασικών προιόντων όπως το σιτάρι και το ρύζι τα τελευταία χρόνια. Η ελεύθερη αγορά δεν γνωρίζει άλλο προγραμματισμό από το κέρδος και δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να αφήσε να πεθάνουν από την πείνα εκατομμύρια άνθρωποι στις τρίτες χώρες προκειμένου να γεμίσουν με «οικολογικά» καυσιμα τα ντεπόζιτα των λιμουζίνων της Γερμανίας και των ΗΠΑ.
· Είδαμε πως τους ένοιαξε η ποιότητα ζωής των κατοίκων στην Κερατέα στοιβάζοντας πάνω τους τόνους σκουπιδιών. Και τι κάνανε όταν οι κάτοικοι αγωνίστηκαν για τα αυτονόητα; Επιστράτευσαν τις ομάδες καταστολής για να τρομοκρατήσουν τους κατοίκους της περιοχής, ότι ξέρουν να κάνουν καλύτερα δηλαδή.
«Φέρτε μου έναν νεκρό από το νέφος» ήταν η ιστορική φράση που είπε ο υπουργός προεδρίας της ΝΔ το 1977 και μετέπειτα πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος. Η φράση αυτή δείχνει σε πιο επίπεδο κατεβαίνουν οι κυβερνώντες όταν δεν μπορούν να βρούν ένα πιο σοβαρό επιχείρημα προκειμένου να εφαρμόσουν την πολιτική που έχουν αποφασίσει. Σε λίγα χρόνια, ο συνδυασμός καύσωνα και νέφους θα σκοτώσει πάνω από 1500 κατοίκους της Αθήνας, αλλά ο Κ. Στεφανόπουλος δεν είχε πει τίποτα τότε. Τελικά σήμερα η Αθήνα, τα Γιάννενα και το Ηράκλειο είναι συχνά στις πιο ρυπασμένες ευρωπαϊκές χώρες από σωματίδια. Ο Δ. Στεργίου εάν καταστρέψει κάθε ελπίδα για αναδάσωση στο Πεντελικό τι θα έχει να πει;
Διαφαίνεται λοιπόν όλο και περισσότερο πως 4 πράγματα κατάφερε τελικά το εκάστοτε υπουργείο περιβάλλοντος. Αρχικά τον περιορισμό της δημόσιας χρηματοδότησης σε δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος, την αύξηση της ιδιωτικοποίησης τομέων του περιβάλλοντος, τη μείωση της δημοκρατικότητας και αύξηση της καταστολής με συνέπεια την μείωση του δημόσιου ή λαϊκού ελέγχου, και τέλος μια προσπάθεια πλύσης εγκεφάλων για την αποδοχή αυτής της πολιτικής με παράλληλη προσαρμογή της περιβαλλοντικής παιδείας.
Χρειάζεται λοιπόν γενναία έρευνα για τις μορφές αυτές και επίσης σοβαρές μελέτες πριν την εγκατάσταση κάποιας ανανεώσιμης μορφής ενέργειας σε ένα μέρος.
Να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας, δεν θέλουμε την δικιά τους ανάπτυξη!
Η πράσινη ανάπτυξη είναι ένας όρος που αρχικά περιλάμβανε μόνο περιβαλλοντική χρήση γης, αλλά σήμερα μάλλον σημαίνει ανάπτυξη βασισμένη σε περιβαλλοντικές δράσεις ή σε δράσεις που σέβονται το περιβάλλον. Τι καλύτερο θα πεί κανείς! Στην θεωρία, αλλά στην πράξη τι γίνεται;
Στην ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος διαβάζουμε: « Η πράσινη ανάπτυξη σέβεται το περιβάλλον και το αντιμετωπίζει ως αναπτυξιακό απόθεμα». Το κείμενο το λέει καθαρά: Όχι προστασία του περιβάλλοντος, αλλά «αναπτυξιακό απόθεμα» ή σε πιο κοινά ελληνικά «αγελάδα για άρμεγμα». Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια ακόμα διέξοδος του καπιταλισμού σε συνθήκες περιορισμένης κερδοφορίας. Το περιβάλλον, όπου το έχουμε καταστρέψει εδώ και δεκαετίες με το συγκεκριμένο τρόπο καπιταλιστικής ανάπτυξης, χρειάζεται σήμερα επενδύσεις για την προστασία του. Ολόκληρη η κοινωνία αναγκάζεται να στραφεί προς το νέο μοντέλο ανάπτυξης. Το κόστος φυσικά το πληρώνουν για άλλη μια φορά οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι, ενώ οι επιχειρήσεις και τα κράτη εμφανίζονται σαν να είναι οι σωτήρες. Στην περίπτωση μας η επιχείρηση-σωτήρας είναι από τις πιο κερδοφόρες και λέγεται εκκλησία. Μάθαμε πως έχει στην κατοχή της το μισό βουνό και αρκετά λεφτά για να επενδύσει σε φωτοβολταϊκά.
Πρέπει ο Στεργίου να καταλάβει πως η ανάπτυξη και η ευημερία είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Η λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη είναι μόνο μια μεγέθυνση στης οικονομίας βασιζόμενη στο περιβάλλον. Δηλαδή αύξηση των εσόδων ή κερδών ορισμένων, ειδικά ιδιωτικών εταιριών, μια και το συμβούλιο υπουργών του ΟΟΣΑ κάνει ειδική μνεία στο ιδιωτικό τομέα, βασιζόμενη σε τεχνολογίες και διεργασίες που αφορούν το περιβάλλον. Σε κανένα κείμενο πράσινης ανάπτυξης δεν αναφέρεται πουθενά η ευημερία, γιατί προφανώς δεν υπάρχει ενδιαφέρον για αυτή όπως δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Πεντέλης.
Δεν λένε πως τα φωτοβολταϊκά έχουν χαμηλή απόδοση ανά επιφάνεια και το τίμημα θα είναι η καταστροφή κάθε μορφής ζωής στο βουνό, ούτε τις συνέπειες που θα υποστούμε με τα νερά πλέον από τις βροχές να μην συγκρατούνται και την θερμοκρασία να αυξάνεται. Ούτε τα προβλήματα που θα προκύψουν από την αστάθεια του συστήματος που μπορεί να οδηγήσει σε blackout και το γεγονός πως η ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές είναι πολύ πιο ακριβή από αυτή που παράγεται με κλασσικούς τρόπους. Και φυσικά ας μην ξεχνάμε την τάση ιδιωτικοποίησης της ενέργειας που επιταχύνεται σε περίοδο κρίσης. Την στιγμή που πουλιούνται μονάδες της ΔΕΗ και λόγω του κόστους της ενέργειας η λύση για τους εκάστωτε κυβερνώντες είναι απλή: Μπορεί κάποιος να παράγει ενέργεια την μέρα από φωτοβολταϊκά και να την δίνει στη ΔΕΗ σε υψηλή τιμή, ενώ το βράδυ που χρειάζεται ενέργεια και δεν παράγει, να την αγοράζει φθηνά από τη ΔΕΗ.
Εμείς, οι κάτοικοι Πεντέλης και Μελισσίων, μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών περιοχών θα βρεθούμε απέναντι σε κάθε προσπάθεια εγκατάστασης φωτοβολταϊκών. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραμείνουμε στις κλασσικές ρυπογόνες πηγές, αλλά να λύσουμε τα προβλήματα των ανανεώσιμων. Ακολουθώντας τα μονοπάτια προηγούμενων αγώνων όπως αυτών στην Κερατέα και βαδίζοντας μαζί με τους τωρινούς αγώνες όπως στο Ελληνικό θα ανατρέψουμε τα σχέδια τους.
ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟ ΛΑΟ
Όχι ότι ήμαστε αρνητικοί στις μορφές αυτές, το αντίθετο μάλιστα. Απλά χρειάζεται να ήμαστε σίγουροι ότι οι επιλογές μας δεν είναι του ποδαριού και βρεθούμε σε 10 χρόνια να χτυπάμε το κεφάλι μας στο τοίχο. Με την προσπάθεια που συντελείται αυτή τη στιγμή για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό είναι σημαντικό να εξετάσουμε τα συντρίμμια που άφησε πίσω της η «πράσινη» πολιτική και τι σκοπούς πραγματικά εξυπηρετεί.
Δυστυχώς το περιβάλλον πέρασε πάλι σε δεύτερη μοίρα. Αυτά τα ερωτήματα έμειναν αναπάντητα και η αειοφόρος ανάπτυξη έγινε πράσινη μεγέθυνση, δηλαδή νέα ευκαιρία κερδοφορίας για την έξοδο από την πρόσφατη οικονομική κρίση.
· Γιαυτό ο Θεσσαλικός κάμπος θέλουν να γεμίσει φωτοβολταϊκά ενώ είναι μια καλλιεργήσιμη έκταση όπως και οι αναδασωτέες εκτάσεις στο Πεντελικό. Τα φωτοβολταϊκά μπορούν και πρέπει να τοποθετηθούν στα τόσα ξεροβούνια που έχει η χώρα μας ή στις ταράτσες των κτηρίων. Αυτό όμως απαιτεί κεντρικό σχεδιασμό και αυτή την εποχή φυσάει ο άνεμος της φιλελευθεροποίησης.
· Δεν γίνεται να αφήνουμε τα σχέδια πόλεων να επεκτείνονται σε δήθεν «άνετες» περιοχές την στιγμή που για παράδειγμα το 90% των κατοίκων της Ανατολικής Αττικής δεν έχουν πρόσβαση σε αποχετευτικό δίκτυο.
· Είδαμε την διαφήμιση για τα βιοκαύσιμα τα τελευταία χρόνια και τελικά ποια ήταν η κατάληξη; Τα αυξημένα κέρδη από τις ενεργειακές καλλιέργιες για την παραγωγή βιοκαυσίμων οδήγησε σε περιορισμό των εκτάσεων για την παραγωγή τροφής με συνέπεια την τραγική αύξηση των διεθνών τιμών βασικών προιόντων όπως το σιτάρι και το ρύζι τα τελευταία χρόνια. Η ελεύθερη αγορά δεν γνωρίζει άλλο προγραμματισμό από το κέρδος και δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να αφήσε να πεθάνουν από την πείνα εκατομμύρια άνθρωποι στις τρίτες χώρες προκειμένου να γεμίσουν με «οικολογικά» καυσιμα τα ντεπόζιτα των λιμουζίνων της Γερμανίας και των ΗΠΑ.
· Είδαμε πως τους ένοιαξε η ποιότητα ζωής των κατοίκων στην Κερατέα στοιβάζοντας πάνω τους τόνους σκουπιδιών. Και τι κάνανε όταν οι κάτοικοι αγωνίστηκαν για τα αυτονόητα; Επιστράτευσαν τις ομάδες καταστολής για να τρομοκρατήσουν τους κατοίκους της περιοχής, ότι ξέρουν να κάνουν καλύτερα δηλαδή.
«Φέρτε μου έναν νεκρό από το νέφος» ήταν η ιστορική φράση που είπε ο υπουργός προεδρίας της ΝΔ το 1977 και μετέπειτα πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος. Η φράση αυτή δείχνει σε πιο επίπεδο κατεβαίνουν οι κυβερνώντες όταν δεν μπορούν να βρούν ένα πιο σοβαρό επιχείρημα προκειμένου να εφαρμόσουν την πολιτική που έχουν αποφασίσει. Σε λίγα χρόνια, ο συνδυασμός καύσωνα και νέφους θα σκοτώσει πάνω από 1500 κατοίκους της Αθήνας, αλλά ο Κ. Στεφανόπουλος δεν είχε πει τίποτα τότε. Τελικά σήμερα η Αθήνα, τα Γιάννενα και το Ηράκλειο είναι συχνά στις πιο ρυπασμένες ευρωπαϊκές χώρες από σωματίδια. Ο Δ. Στεργίου εάν καταστρέψει κάθε ελπίδα για αναδάσωση στο Πεντελικό τι θα έχει να πει;
Διαφαίνεται λοιπόν όλο και περισσότερο πως 4 πράγματα κατάφερε τελικά το εκάστοτε υπουργείο περιβάλλοντος. Αρχικά τον περιορισμό της δημόσιας χρηματοδότησης σε δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος, την αύξηση της ιδιωτικοποίησης τομέων του περιβάλλοντος, τη μείωση της δημοκρατικότητας και αύξηση της καταστολής με συνέπεια την μείωση του δημόσιου ή λαϊκού ελέγχου, και τέλος μια προσπάθεια πλύσης εγκεφάλων για την αποδοχή αυτής της πολιτικής με παράλληλη προσαρμογή της περιβαλλοντικής παιδείας.
Χρειάζεται λοιπόν γενναία έρευνα για τις μορφές αυτές και επίσης σοβαρές μελέτες πριν την εγκατάσταση κάποιας ανανεώσιμης μορφής ενέργειας σε ένα μέρος.
Να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας, δεν θέλουμε την δικιά τους ανάπτυξη!
Η πράσινη ανάπτυξη είναι ένας όρος που αρχικά περιλάμβανε μόνο περιβαλλοντική χρήση γης, αλλά σήμερα μάλλον σημαίνει ανάπτυξη βασισμένη σε περιβαλλοντικές δράσεις ή σε δράσεις που σέβονται το περιβάλλον. Τι καλύτερο θα πεί κανείς! Στην θεωρία, αλλά στην πράξη τι γίνεται;
Στην ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος διαβάζουμε: « Η πράσινη ανάπτυξη σέβεται το περιβάλλον και το αντιμετωπίζει ως αναπτυξιακό απόθεμα». Το κείμενο το λέει καθαρά: Όχι προστασία του περιβάλλοντος, αλλά «αναπτυξιακό απόθεμα» ή σε πιο κοινά ελληνικά «αγελάδα για άρμεγμα». Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια ακόμα διέξοδος του καπιταλισμού σε συνθήκες περιορισμένης κερδοφορίας. Το περιβάλλον, όπου το έχουμε καταστρέψει εδώ και δεκαετίες με το συγκεκριμένο τρόπο καπιταλιστικής ανάπτυξης, χρειάζεται σήμερα επενδύσεις για την προστασία του. Ολόκληρη η κοινωνία αναγκάζεται να στραφεί προς το νέο μοντέλο ανάπτυξης. Το κόστος φυσικά το πληρώνουν για άλλη μια φορά οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι, ενώ οι επιχειρήσεις και τα κράτη εμφανίζονται σαν να είναι οι σωτήρες. Στην περίπτωση μας η επιχείρηση-σωτήρας είναι από τις πιο κερδοφόρες και λέγεται εκκλησία. Μάθαμε πως έχει στην κατοχή της το μισό βουνό και αρκετά λεφτά για να επενδύσει σε φωτοβολταϊκά.
Πρέπει ο Στεργίου να καταλάβει πως η ανάπτυξη και η ευημερία είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Η λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη είναι μόνο μια μεγέθυνση στης οικονομίας βασιζόμενη στο περιβάλλον. Δηλαδή αύξηση των εσόδων ή κερδών ορισμένων, ειδικά ιδιωτικών εταιριών, μια και το συμβούλιο υπουργών του ΟΟΣΑ κάνει ειδική μνεία στο ιδιωτικό τομέα, βασιζόμενη σε τεχνολογίες και διεργασίες που αφορούν το περιβάλλον. Σε κανένα κείμενο πράσινης ανάπτυξης δεν αναφέρεται πουθενά η ευημερία, γιατί προφανώς δεν υπάρχει ενδιαφέρον για αυτή όπως δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Πεντέλης.
Δεν λένε πως τα φωτοβολταϊκά έχουν χαμηλή απόδοση ανά επιφάνεια και το τίμημα θα είναι η καταστροφή κάθε μορφής ζωής στο βουνό, ούτε τις συνέπειες που θα υποστούμε με τα νερά πλέον από τις βροχές να μην συγκρατούνται και την θερμοκρασία να αυξάνεται. Ούτε τα προβλήματα που θα προκύψουν από την αστάθεια του συστήματος που μπορεί να οδηγήσει σε blackout και το γεγονός πως η ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές είναι πολύ πιο ακριβή από αυτή που παράγεται με κλασσικούς τρόπους. Και φυσικά ας μην ξεχνάμε την τάση ιδιωτικοποίησης της ενέργειας που επιταχύνεται σε περίοδο κρίσης. Την στιγμή που πουλιούνται μονάδες της ΔΕΗ και λόγω του κόστους της ενέργειας η λύση για τους εκάστωτε κυβερνώντες είναι απλή: Μπορεί κάποιος να παράγει ενέργεια την μέρα από φωτοβολταϊκά και να την δίνει στη ΔΕΗ σε υψηλή τιμή, ενώ το βράδυ που χρειάζεται ενέργεια και δεν παράγει, να την αγοράζει φθηνά από τη ΔΕΗ.
Εμείς, οι κάτοικοι Πεντέλης και Μελισσίων, μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών περιοχών θα βρεθούμε απέναντι σε κάθε προσπάθεια εγκατάστασης φωτοβολταϊκών. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραμείνουμε στις κλασσικές ρυπογόνες πηγές, αλλά να λύσουμε τα προβλήματα των ανανεώσιμων. Ακολουθώντας τα μονοπάτια προηγούμενων αγώνων όπως αυτών στην Κερατέα και βαδίζοντας μαζί με τους τωρινούς αγώνες όπως στο Ελληνικό θα ανατρέψουμε τα σχέδια τους.
